Çinli alimlər Aydakı “helium-3”ü Yerə gətirmək üçün qurğu hazırlayıb

Çin alimləri Aydan yük göndərmək üçün dəyəri 18 milyard dollar olan maqnit qurğusu hazırlayıblar.

“Report” xəbər verir ki, bu barədə “South China Morning Post” qəzeti məlumat yayıb.

Quraşdırma özü maqnit levitasiya texnologiyasına əsaslanır və onun iş prinsipləri çəkic atma fizikasına bənzəyəcək: asmadan istifadə edərək, kapsulu yüklə fırladıb Yerə göndərəcək.

Ay səthinin yüksək vakuum dərəcəsi və aşağı çəkisi kimi üstünlükləri quraşdırmaya hər gün yüklə birlikdə iki kapsulu işə salmağa imkan verəcək. Üstəlik, hər buraxılışın qiyməti mövcud çatdırılma üsullarının yalnız 10%-ni təşkil edəcək.

Quraşdırmanı tərtib edənlərin “Aerospace Shanghai” elmi jurnalındakı məqalələrində qeyd ediblər ki, təklif olunan sistemdə 50 metrlik asma və yüksək temperatura malik superkeçirici mühərrikdən istifadə olunacaq.

Qeyd olunub ki, 10 dəqiqəlik fırlanmadan sonra asma Ay üçün ikinci qaçış sürətinə (2,4 km/s-dir - Qeyd) çatacaq. Sistem günəş və nüvə enerjisindən istifadə edəcək, əlavə olaraq, əyləc zamanı qolun kinetik enerjisindən istifadə etməklə xərclərinin 70%-i kompensasiya ediləcək.

Bir quraşdırmanın xidmət müddəti təxminən 20 il olacaq. Lakin çəkisi 80 ton olan bu layihənin həyata keçirilməsi və qurğunun Ay səthində yığılması yalnız Çinin super ağır daşıyıcı raket hazırlamasından sonra mümkün olacaq.

Quraşdırmanın tərtibatçıları onun 2035-ci ilə qədər Ayın cənub qütbündə tikilməli olan Rusiya-Çin Ay stansiyasının bir hissəsi ola biləcəyini təklif ediblər.

Belə bir qurğunun tikintisinin dəyəri təxminən 130 milyard yuan (təxminən 18,2 milyard dollar) təşkil edir. Eyni zamanda, Ayda ildə 3 tondan 5 tona qədər “helium-3” hasilatı və onun kapsul şəklində Yerə çatdırılması 100 milyard yuana qədər gəlir əldə etməyə imkan verəcək.

Bu izotop ən perspektivli enerji mənbələrindən biri hesab olunur, lakin Yer kürəsində onun ehtiyatları təxminən 0,5 tondursa, Ayda onlar təxminən 1 milyon tona çata bilər. Odur ki, bu yanacağın cəmi 20 tonunun yerə çatdırılması Çinin elektrik enerjisi istehsalı ehtiyacını tam ödəyəcək.

Qeyd edək ki, 1 ton “helium-3” enerji potensialına görə 20 milyon ton neftə bərabərdir.