İtaliyanın nüfuzlu “la Repubblica” qəzetində həmin qəzetin Azərbaycana ezam olunmuş xüsusi müxbiri Peitro Del Renin müəllifi olduğu
"Report" xəbər verir ki, müəllif məqalədə düşmən artilleriyasından yalnız 10 km məsafədə yerləşən kənd təsərrüfatı regionundakı Tərtər şəhərinə səfər etdiyini və bu şəhərin sentyabr ayından bəri raket yağışına tutulduğunu və bombardman edildiyini bildirir. Müəllif qadağan edilmiş kasetli bombaların ermənilər tərəfindən Azərbaycana qarşı istifadəsinin “Amnesty International” tərəfindən qınanıldığını, Bərdə şəhərinin mərkəzi meydanda müharibə başlayandan bəri mülki vətəndaşlara qarşı ən ağır hücum nəticəsində 20 nəfərdən çox insanın ölümünə səbəb olan Rusiya istehsalı olan 300 mm kalibr güclü raketlərin qalıqlarını gördüyünü vurğulayır.
Məqalədə münaqişənin tarixinə və acı nəticələrinə də toxunulur, “Human Rights Watch” təşkilatına istinadən 1992-ci ildə Ermənistan ordusu tərəfindən Xocalıda mülki əhaliyə qarşı soyqırımı törədildiyi, rəsmi rəqəmlərə görə 106 qadın və 83 uşaq olmaqla 613 mülki şəxsin qətlə yetirildiyi bildirilir.
Məqalədə müəllifin səfəri zamanı söhbət etdiyi azərbaycanlıların fikirlərinə istinadən Qarabağsız Azərbaycanın mövcud ola bilmədiyi, öz müqəddəratını təyinetmə səbəbini əsas gətirərək Azərbaycan kimi müstəqil bir dövlətdən ayrılmanın dövlətlərin hamı tərəfindən qəbul edilmiş beynəlxalq hüququn ərazi bütövlüyü və digər müvafiq prinsiplərini pozduğu, 30 ildir ki, Ermənistanın Azərbaycan ərazilərini qaytaracağını gözlədiyi, lakin BMT-nin 4 qətnaməsinə baxmayaraq Ermənistanın bunu etmədiyi qeyd olunur. Eləcə də ötən əsrin son 10 ilində Ermənistandan və işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərindən 1 milyondan artıq azərbaycanlının qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşdüyü, həmin şəxslərin bir çoxunun hələ də qaçqın düşərgələrində yaşadığı, hamısının öz evlərini, torpaqlarını itirdiyini və heç birinin bu müddət ərzində işğal olunmuş ərazilərdə öz yaxınlarının qəbirlərini belə ziyarət edə bilmədiyi və Dağlıq Qarabağın Azərbaycan xalqı üçün uzun müddətdir ki, qanayan bir yara olduğu deyilir.
Müəllifin söhbət etdiyi azərbaycanlılara istinadən Azərbaycanın uzun illərdir ki, Ermənistanın və xüsusən dünyadakı erməni diasporu tərəfindən alovlandırılan təbliğatın, yəni Dağlıq Qarabağdakı münaqişənin dinlər arasında - erməni xristianları ilə azərbaycanlı müsəlmanlar arasında müharibə olduğunu iddia edən təbliğatın qurbanı olduğu, əslində isə Azərbaycanın müsəlman, katolik, provoslav və yəhudi kimi fərqli məzhəblərin sülh və harmoniya içində yaşadığı ölkə olduğu deyilir. Azərbaycan vətəndaşlarına istinadən Azərbaycan ordusunun beynəlxalq terrorizmə qarşı müharibədəki fövqəladə töhfələr verdiyi, ölkəmizin üstün silahlarla və ədaləti bərpa etmək istəyi ilə mükəmməl təlim keçmiş ordusunun olduğu, bu səbəbdən heç kimin köməyinə ehtiyacımızın olmadığı bildirilir.
Məqalədə ümummilli lideri Heydər Əliyevin və Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi dövründə Azərbaycanın iqtisadi inkişaf və ordu quruculuğu sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərdən söhbət açılır, 1994-cü ildə atəşkəsin əldə edilməsindən sonra Azərbaycanın neft ehtiyatlarının istismarına böyük sərmayələrin cəlb olunduğu, illərdir ki, Azərbaycanın iqtisadi inkişafının, bu gün isə, həmçinin Azərbaycan əsgərlərinin hərbi uğurlarının hamının gözü önündə olduğu deyilir. Məqalədə, eləcə də Azərbaycan ordusunun son bir ayda dörd şəhəri və iki yüzə yaxın kəndi geri alaraq, erməni ordusunu məğlub etməkdə olduğu, Azərbaycan strateqlərinin əsas hədəfinin 1992-ci ildə ermənilər tərəfindən zəbt edilmiş Şuşa şəhərinin olduğu barədə məlumat verilir.
Müəllif Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın öz ordusunun məğlubiyyətini etiraf etmədən Rusiya Prezidentindən müttəfiq ölkənin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün rəsmi Moskvanın göstərə biləcəyi yardımla bağlı məsləhətləşmələrə başlamasını istədiyini, Kremlin cavabının isə çox gecikmədiyini, döyüşlərin yalnız Ermənistan ərazisinə qədər uzanacağı təqdirdə Rusiyanın “lazımi” köməyi göstərməyə hazır olduğunu bildirdiyini deyir və artıq Dağlıq Qarabağın taleyinin bəlli olduğu fikirləri ilə məqaləsini tamamlayır.